کدام عوامل یک تحقیق را محدود می کند؟

در این پست به تعریف عوامل محدودکننده تحقیق و پژوهش ، انواع آن و مشکلات و موانع موجود بر سر راه محققان و پژوهشگران می پردازیم .

تعریف محدودیت تحقیق

محدودیت های تحقیق آن دسته از عواملی هستند که در مسیر جمع آوری اطلاعات و کسب نتایج مطلوب مانع ایجاد می کند.

انواع محدودیت تحقیق

انواع محدودیت‌های تحقیق عبارتند از:

محدودیت‌های در اختیار محقق یا پژوهشگر: محدودیت‌هایی هستد که پژوهشگر در تحقیق جایگاه خاصی را برای خود در نظر می گیرد . مانند تصمیم درباره تعداد افراد در گروه شاهد و تجربی، انتخاب جنسیت آزمودنی ها در تحقیق ، مشخص کردن حوزه ی تحقیق و دامنه آن؛

محدودیت‌های خارج از اختیار محقق یا پژوهشگر : محدودیتهایی هستند که پژوهشگر هیچ توانایی در کنترل و هدایت آنها ندارد . مانند عدم توانایی در کنترل همه‌ی متغیر های ناخواسته در موقعیت تحقیق، محدودیت در درستی و دقت ابزار و وسایل کار؛

موانع و مشکلات موجود برسر راه محققان

محققان و پژوهشگران همیشه در ابتدای کار و تحقیقات خود با محدودیت هایی مواجه می شوند . همانطور که می دانیم از ارکان اصلی هر گونه تحقیق و پژوهش دسترسی داشتن به آمار و اطلاعات است .

در همین راستا ، در کشورمان برای محققان و پژوهشگران بدلیل وجود مشکلاتی دسترسی به کتب ، مجلات ، آمار ، بانکهای اطلاعاتی و .. براحتی میسر نیست .در زمینه مشکلات بوجود آمده برای دسترسی نداشتن به منابع معتبر، می توان موارد زیر را بیان کرد :

مشکلات مربوط به کمبود یا فقدان منابع معتبر از قبیل : کتب ، مجلات ، بانک های اطلاعاتی و… ؛
داشتن فرهنگ اشتباه جهت خصوصی کردن منابع معتبر که باعث می شود افراد و مؤسسات مانع از انتقال یافته های خود به دیگران شوند ؛
البته این نکته قابل ذکر است که متغیرهای ناخواسته ، نتیجه طرح ها و روش های خاصی هستند که در تحقیق بکارگرفته می شوند ، و غالباً به انواع مختلف ، اعتبار درونی و بیرونی تحقیق را به خطر می اندازند.

پس می توان به این مورد اشاره کرد که هر تحقیق و پژوهشی در کنار رسا بودن و داشتن نقاط قوت ،نیز دارای برخی محدودیت های روش شناختی می باشد.

البته باید توجه کرد که محدودیت های تحقیق به معنی نقصان تحقیق و پژوهش در مراحل تدوین، اجرا، تحلیل و تبیین نتایج نیست ، یا بطور واضح می توان این گونه بیان کرد که از دیدگاه روش شناختی محدودیت های اعمال شده ، بیانگر توانمندی و قابلیت تحقیق و پژوهش است .

محققان و پژوهشگران باید مطلع باشند که در تحقیقات علوم رفتاری ، کنترل و یا حذف این گونه عوامل غیر ممکن است . با این حال محققان و پژوهشگران تمام تلاش خود را می کنند که تا حد ممکن این گونه عوامل را پیش بینی وشناسایی کنند و به منظور کاهش این عوامل تمام احتیاط های لازمه را انجام دهند.

هر پژوهشی در کنار بدیع بودن و داشتن نقاط قوت، دارای برخی محدودیت های روش شناختی نیز می باشد. البته باید توجه داشت که محدودیت های تحقیق و پژوهش به معنی نارسایی تحقیق و پژوهش در مراحل تدوین، اجرا، تحلیل و تبیین نتایج نمی باشد به عبارت دیگر از زاویه روش شناختی محدودیت های اعمال شده، بیانگر توانمندی تحقیق و پژوهش است.

عوامل محدود کننده تحقیق چیست:

عوامل محدود کننده تحقیق به شرح ذیل می باشد :

فقدان منابع علمی معتبر و قابل دسترس

منابع علمی معتبر به زبان فارسی به تعداد کمی وجود دارد ، که محقق یا پژوهشگر بطور مستقیم بتواند از آن منبع معتبر استفاده کند . در اینصورت محقق باید از منابع معتبر به زبان لاتین استفاده کند که این خود با مشکلاتی از قبیل :